Tasavvuf ya da İslam ahlak ve edebini kuşanmak






Tasavvuf ve İslam İlişkisi

Tasavvuf ve İslam İlişkisi

Tasavvuf, İslam’ın bir parçasıdır. Bu nedenle büyüklerimiz tasavvufu ayrı bir kavram olarak görmemiş, hatta “İslam tasavvufu” ifadesini gereksiz bulmuşlardır.

İslam ahlakıyla ahlaklanmayı ifade eden “havf ve reca” terimini ele aldığımızda, aslında Kur’an’ın ve Peygamber’in ahlakıyla örtüşen ve onu geliştirip yorumlayan bir yapıyla karşı karşıya kalırız. Bu nedenle, tasavvuf müessesesi ve tarikatlar üzerinden bu kavramları daha iyi anlamaya ve aktarmaya çalışırız.

Serrâc Tûsî, Ebû Tâlib el-Mekkî, Hargûşî, Sülemî, Kuşeyrî ve Hucvirî gibi önemli isimler, tasavvuf felsefesini kitaplaştıran ve geliştiren sufi düşünürler olarak havf ve reca kavramları üzerinde önemli katkılarda bulunmuşlardır.

Tasavvuf tarihinde havf ve reca kavramlarını daha iyi anlama amacıyla, Hâce Abdullah el-Ensârî el-Herevî’nin Menâzilü’s Sâirîn adlı eserindeki tespitlerini incelemeye yöneliyoruz.

Abdurrezzak Tek’in Tasavvufî Mertebeler: Hâce Abdullah el-Ensârî el-Herevî Örneği kitabından da konuyla ilgili derinlemesine bilgi alabilirsiniz. Ayrıca Et-Tilimsânî’nin Tasavvufta Haller ve Makamlar: Menâzilü’s Sâirîn Şerhi kitabı da konuya ilişkin önemli bir kaynaktır.

Havf ve Reca Kavramları

“Havf”, insanın ruhunda hoşlanmadığı durumlar veya arzuladığı şeyleri elde edememenin yarattığı endişe ve huzursuzluğu ifade eden bir terimdir. Bu psikolojik durum, genellikle Allah korkusu ve ahiretle ilgili endişelerle ilişkilendirilir.

Ebû Tâlib el-Mekkî gibi sufi düşünürler, havf kavramını detaylı bir şekilde irdeleyen ilk kişiler arasındadır. Havfın, takva, haşyet, hazer, vecel ve işfâk gibi korkuyla ilişkili tüm aşamalarını kapsadığını belirtmişlerdir.

Herevî’ye göre, havf kavramı üç aşamada incelenmelidir. İlâhi cezalardan korku, Hakk’ın huzurunda kendini kaybetme korkusu ve Hakk’ın celâlinin heybetinden korku havfın farklı boyutlarını oluşturur.

İlâhi cezalardan korkma, imanın bir göstergesi olarak kabul edilirken, Hakk’ın huzurunda kaybolma korkusu ve Hakk’ın heybetinden duyulan korku, sufi yolculuğun farklı aşamalarında önemli bir rol oynar.

Reca kavramıyla ilgili detaylara ise bir sonraki yazımızda değinilecektir.


Related Posts

HAK-İŞ’ten kamu işçilerine zam çağrısı

HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan, devam eden Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Protokolü görüşmelerine ilişkin, “Hükümetimize çağrı yapalım. Kamu çalışanlarımızın taleplerini lütfen dikkate alın. Biz hükümetimizden anlayış bekliyoruz” dedi.

SGK Uzmanı Yılmaz’dan emekli maaşları açıklaması: Cumhurbaşkanı ek zam yapabilir

Temmuz ayında açıklanan emekli zammı kamuoyunda tartışılmaya devam ederken, SGK Uzmanı Emin Yılmaz’dan dikkat çeken değerlendirmeler geldi. Yılmaz, yapılan zammın yetersiz olduğunu vurgulayarak, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ek zam yetkisini …

Zor projede Türk şirket Tuna Nehri geçişini tamamladı

Kalyon İnşaat, Avrupa’nın en uzun doğal gaz boru hatlarından biri olan Romanya’nın Karadeniz Kıyısı – Podişor Doğal Gaz Boru Hattı projesinde, projenin en zorlu aşaması olan Tuna Nehri geçişini tamamladığını duyurdu. Tuna Nehri’nin altından maksimum derinliği 63 metre ve uzunluğu 1815 metre olan bu geçişin; zorlu jeolojik koşullarda özel mühendislik ve teknik kabiliyet ile gerçekleştirildiği belirtildi. Son fazı da başarıyla tamamlanan doğal gaz boru hattı projesinin, Avrupa’nın enerji arz güvenliğine önemli katkılar sunacağı vurgulandı.

Dünyada yaşlıların araba kullanmasını yasaklayan bir ülke var

Dünya çapında, yalnızca Peru’da böyle radikal bir önlem var. 80 yaş üstü kişilerin artık araba kullanmasına izin verilmiyor. Bu arada, tam olarak böyle bir direktifin kötü bir çevirisi bir süre önce karışıklığa neden oldu çünkü daha sonra çıkan …

Haziranda fiyat artışı hız kesmedi: Özel kapsamlı TÜFE yüzde 2,04 arttı

TÜİK verilerine göre, mevsim etkilerinden arındırılmış özel kapsamlı TÜFE haziran ayında aylık bazda yüzde 2,04 yükseldi.

Tarımsal destek ödemeleri bugün hesaplara yatırılacak

Tarım ve Orman Bakanlığı, 344 milyon 877 bin 943 TL tarımsal destekleme ödemesinin bugün çiftçilerin hesaplarına aktarılacağını açıkladı.